Daphnis & Cloe - Balet (Bruksela i Paryż, 1958-1959)
Po przyjeździe do Francji jedną z propozycji współpracy z Operą Paryską było wykonanie przez Chagall’a ilustracji do jednego ze starogreckich romansów. Francuski wydawca Tériade postanowił wydrukować ilustrowane wydanie starogreckiego romansu Daphnis i Chloe, napisanego przez Longusa, i poprosił Chagalla o wykonanie ilustracji do tej książki.
Chagall udał się więc do Grecji w 1952 r., co wywarło na nim głęboki i trwały wpływ. Poruszyła go jasność światła w Grecji. Przez kilka następnych lat Chagall interpretował historię Daphnisa i Chloe w litografiach, na ceramice oraz w kostiumach i kompletach do baletu.
Na zamówienie Opery Paryskiej wersja Daphnis i Chloe została po raz pierwszy wystawiona w 1958 roku na Światowych Targach w Brukseli w nowej choreografii Serge’a Lifara. Rok później George Skibine stworzył nową wersję baletu, która została wystawiona w Paryżu. Chagall ściśle współpracował z choreografami i tancerzami. Doskonale rozumiał ruch i gestykulację ciała, a dynamika linii była dla niego tak ważna, że niektóre kostiumy malowane były bezpośrednio na trykotach tancerzy.
The Magic Flute - New York Metropolitan Opera 1967
Jednym z największych i najznakomitszych doświadczeń scenicznych dla Chagall’a, koncentrowało się na sztuce teatralnej i operowej, przy której spędzał większość swojego czasu zarówno w Nowym Jorku jak i Paryżu. Gdy został poproszony o współpracę przy sztuce “Magiczny Flet” Mozarta, skoncentrował swoją całą wiedzę oraz umiejętności właśnie na tym wydarzeniu.
Pomysł na produkcję wyszedł od Rudolpha Binga, reżysera nowojorskiej Metropolitan Opera, który planował ożywienie Czarodziejskiego fletu w ramach inauguracyjnego sezonu. Chagall, który czuł taki sam podziw dla Mozarta jak dla Rembrandta, entuzjastycznie przyjął ten projekt. Czarodziejski flet był nie tylko muzycznym arcydziełem, ale również źródłem filozoficznym porównywalnym z Biblią. Postrzegał dzieło jako formę religijnego rytuału, ilustrującego przeciwstawne siły, które są częścią stworzenia i walki o władzę nad ludzką duszą.
Widział on to dzieło jako ilustrację przeciwstawnych sił, które są częścią stworzenia i walki o władzę nad ludzką duszą. Doskonałość jest bliska śmierci”, powiedział Chagall w nawiązaniu do “Czarodziejskiego fletu”, który miał swoją premierę zaledwie dwa miesiące przed śmiercią Mozarta – 5 grudnia 1791 r., kontynuując powiedział: “Dla mnie nie ma nic na ziemi, co zbliżyłoby się do tych dwóch doskonałości – “Czarodziejskiego fletu” i Biblii”.
Fascynacja Mozartem i wpływ na sztukę Chagall'a
Chagall potrzebował trzech lat na zaprojektowanie scenografii i kostiumów, a także ogromnej ilości wykonanych przez siebie szkiców, rysunków i modeli. Jego zaangażowanie w ten projekt było widoczne w jego entuzjazmie. Pracując nad skomplikowaną inscenizacją, trzeba było w pełni uwzględnić śpiewaków – ich precyzyjną pozycję na scenie i pozycje podyktowane narracją, techniką wokalną i kierunkami scenicznymi. Wymagało to mniej baletycznego podejścia scenograficznego, bliższego strategiom stosowanym w teatrze i spektaklach masowych okresu rewolucji w Rosji.
“Chagall zwracał uwagę na najmniejszy szczegół scenografii i kostiumów: każda skała, mieszkanie, kolumna i posąg, każdy dodatek był nasycony znaczeniem. Największą uwagę poświęcano jednak fantastycznym istotom, które zdawały się wyrastać z królestwa wyobrażonego wspólnie przez Mozarta i Chagalla. Świetlisty świat Magicznego fletu Chagalla, łączący w sobie urok, farsę i dramat, jest jednocześnie baśnią i opowieścią inicjacyjną”. Jonathan Kantrowitz – Historia sztuki Aktualności
Prawykonanie Czarodziejskiego fletu odbyło się 19 lutego 1967 roku, podczas inauguracyjnego sezonu Metropolitan Opera. W holu Metropolitan Opera wisiały dwie monumentalne płyty Chagalla: The Sources of Music i The Triumph of Music.